ه‌طور كلي در فرهنگ ايراني‌ها، اعراب و ترك‌ها استفاده از لوازم آرايش بيشتر از كشورهاي غربي مورد توجه قرار مي‌گرفته است و اين روند تا به امروز ادامه پيدا كرده و حتي بسيار بيشتر هم شده است اما اين استفاده بيش‌از‌حد مشكلات فراواني را ايجاد مي‌كند. بنا به گفته عباس نجفي، رئيس سازمان مبارزه با قاچاق بسياري از لوازم آرايش مورد نياز به‌صورت قاچاق وارد كشور مي‌شود و مصرف‌كننده نمي‌تواند در مورد سلامت آن‌ها اطمينان حاصل كند، چون روي آن‌ها نظارتي وجود ندارد و به همين دليل احتمال آلودگي‌ها و ابتلا به بيماري‌‌ها از طريق لوازم آرايش به‌خصوص در ايران بسيار زياد است. شايد دانستن هر كدام از اين خطرات باعث شود كه هنگام انتخاب لوازم آرايش كمي بيشتر دقت كرده و نيز براي حفظ سلامت خود هم كه شده كمتر از اينگونه لوازم استفاده كنيد.

لوازم آرايشي و بهداشتي از چه تركيباتي ساخته شده است؟

لوازم آرايشي داراي تركيبات شيميايي متعددي است و انواع اين اقلام آرايشي ساخته شده از رنگ‌ها، اسانس‌ها،‌فيلترهاي رنگي و…. است كه باعث مي‌شود پوست صورت تغيير رنگ دهد، همچنين در خوشبو‌تر كردن، براق شدن و يا مات شدن پوست صورت تأثيرگذار است.

برخي از تركيبات لوازم آرايشي، طبيعي و يا به صورت مصنوعي است كه هر كدام در جايگاه خود مشكلات خاصي را براي پوست صورت ايجاد مي‌كنند.افلاتوكسين‌ها مواد توليد شده توسط قارچ‌ها به شمار مي‌روند كه سمي و خطرناك هستند.

وجود سرب و افلاتوكسين‌ها در تركيبات آرايشي صدماتي به پوست وارد مي‌سازد اگر اين دو ماده خطرناك در تركيبات مواد آرايشي بيش از حد وجود داشته باشد و زنان به طور مداوم و در دفعات متعدد از لوازم آرايش استفاده كنند ممكن است پوست‌شان تحريك شده و به مشكلات پوستي دچار شوند.وجود اين ماده سمي در مواد آرايشي نامرغوب جذب مي‌شود.

كـدام پاك‌كننـده را نخريــد؟
فراموش نكنيد بهتر است يك پاك‌كننده آرايش خوب تهيه كنيد. زيرا خرج‌كردن پول بيشتر به نفع سلامت پوست‌تان خواهد بود. مارك‌هاي معروف تجاري لوازم آرايش، به‌طور معمول پاك‌كننده‌هاي خوبي نيز به بازار عرضه مي‌كنند. براي پاك كردن آرايش چشم از مواد پاك‌كننده آرايش كه ويژه چشم است، استفاده كنيد. چشمان شما بسيار حساس هستند و نياز به مراقبت بيشتري دارند.

آرايش صورت شما مانند كرم پودر و رژ لب به‌راحتي به وسيله پاك‌كننده‌هاي آرايشي كه پايه آبي دارند، از روي پوست‌تان پاك مي‌شوند، ولي آرايش چشم مثل سرمه، ريمل و خط چشم نياز به مواد پاك‌كننده قوي‌تري دارند. اين مواد پاك‌كننده بايد پايه روغني داشته باشند تا اين مواد آرايشي سمج را از چشمان شما پاك كنند. براي پاك كردن آرايش يك تكه پنبه يا پد پنبه‌اي را به مواد پاك‌كننده آغشته كنيد و روي پوست صورت، اطراف چشم و گردن خود بكشيد. درصورتي كه با اين روش، آرايش شما پاك نشد چند نقطه از ماده پاك‌كننده را در چند جاي صورت‌تان بگذاريد، سپس با يك گلوله پنبه مرطوب آن را در تمام صورت‌تان پخش كنيد با اين روش حتي مواد آرايشي نفوذ كرده به منافذ پوست‌تان نيز خارج مي‌شوند.

استفاده بيش از حد از لوازم آرايشي چه مشكلات و بيماري‌هاي پوستي را ايجاد مي‌كند؟‌
برخي زنان نسبت به يك ماده خاص يا مواد موثر در يك محصول آرايشي حساس هستند، از اين رو در تماس با آن ماده شيميايي پوست صورت‌شان واكنش نشان مي‌دهد، اگر مواد آرايشی بيش از 6 ساعت روي پوست صورت بماند علائمي مانند قرمزي، خارش، تورم و تاول‌هاي زير پوستي ايجاد مي‌كند.برخي عوارض كوتاه مدت و برخي ديگر بلند مدت هستند كه معمولاً در تماس پوست با مواد گياهي يا شيميايي آلوده واكنش‌هاي پوستي يا عفوني بروز پيدا مي‌كند.

توصيه مهم اين‌كه زنان بهتر است از لوازم آرايش‌هاي استاندارد كه برچسب وزارت بهداشت دارد و مورد تاييد آزمايشگاه‌هاي وزارت بهداشت است استفاده كنند، زيرا اكثر لوازم آرايش‌هايي كه وارداتي هستند از تركيبات موادي چون سرب،‌مايع پرده جنيني،هورمون‌هاي پروژسترون و استروژن تشكيل شده‌اند كه در ابتدا نشاط و شادابي موقتي به پوست صورت مي‌دهند اما در درازمدت مشكلات را تشديد مي‌كند.

پاك كننده‌هاي الكل‌دار بخريم؟
پاك كننده‌هايي را كه در آن الكل به كار رفته است، خريداري نكنيد. اين پاك كننده‌ها گرچه باعث مي‌شوند در سطح پوست‌تان احساس تازگي كنيد ولي در طولاني‌مدت موجب خشكي پوست شما مي‌شوند. همچنين كساني كه پوست حساسي دارند بايد هنگام خريد پاك كننده‌ها دقت بيشتري به خرج دهند. مي‌توانيد نمونه اين محصولات را روي پوست بازوي‌تان امتحان كنيد و اگر به آن حساسيت نداشتيد، آن را خريداري كنيد.
با چه شيوه‌اي مي‌توان متوجه شد پوست صورت به مواد شيميايي حساسيت دارد؟
يكي از شايع‌ترين مشكلات ايجاد حساسيت‌هاي پوستي است برخي اوقات به زنانی كه آلرژي بالايي دارند توصيه مي‌شود قبل از مصرف لوازم آرايش آن را تست کنند.

در اين روش قسمتي از ماده آرايشي را روي بازوي خود امتحان کرده و چون پوست بازو مانند پوست صورت حساس و نازك است و از لحاظ بافتي شبيه به هم هستند اگر ظرف مدت 48 تا 72 ساعت واكنش نشان داد مشخص خواهد شد كه پوست صورت شان در تماس با مواد آرايشي ممكن است دچار التهاب و واكنش پوستي شود.

سايه چشـم چه مشکلاتی ايجاد مي‌كند؟
مصرف انواع سايه‌هاي رنگي، به‌ويژه انواع ضدآب آن‌ها مي‌تواند علاوه‌بر قرمزي، تورم و خارش، فرد را دچار خشكي و پوسته‌ريزي و تغيير رنگ بارز در ناحيه اطراف چشم كند. البته آسيب به لايه‌هاي محافظ پوست مي‌تواند زمينه‌ساز ايجاد عفونت‌هاي ميكروبي و قارچي نيز باشد و اين واكنش به‌ويژه در فصول گرم تشديد مي‌شود. متاسفانه استفاده از لنزهاي رنگي و مژه‌هاي مصنوعي به‌ويژه با روش كاشت مصنوعي نيز زمينه را براي بروز انواع واكنش‌هاي پوستي و حتي ريزش مژه‌هاي فرد و عفونت داخلي و اطراف چشم فراهم مي‌كند و اگر همزمان از خط چشم و ريمل هم استفاده شود، اين واكنش‌ها تشديد خواهند شد. برخي از سايه‌ها به‌دليل وجود مواد رنگي يا معطر در آن‌ها، بعد از قرار گرفتن فرد در معرض اشعه آفتاب، لك‌هاي پوستي ايجاد مي‌كنند. اين لك‌ها و چروك زودرس و خشكي ايجادشده در ناحيه اطراف چشم، مي‌تواند نماي ناخوشايندي به‌وجود آورد.

دام‌یك از اجزاي صورت در تماس با لوازم آرايش و استفاده بيش از حد آسيب بيشتري مي‌بيند؟
چشم يكي از حساس‌ترين اجزاي صورت به شمار مي‌رود بنابراین قبل از انتخاب به نوشته‌های روی لوازم آرایشیباید توجه کرد. اغلب زناني كه پوست چرب دارند اگر از لوازم آرايشي كه حاوي روغن زياد است استفاده كنند چون پوست چرب مستعد جوش زدن است از اين رو آكنه و جوش‌هاي زير پوستي را تشديد مي‌كند.

استفاده زياد از كرم‌هاي آرايشي دهانه غدد چربي پوست را مي‌بندد و جوش‌هاي زير پوستي،‌واكنش‌هاي پوستي و حساسيت را ايجاد مي‌كند و به مرور زمان لك‌هاي تيره رنگي روي پوست گونه بروز پيدا مي‌كند همچنين تورم پلك، ريزش اشك و سوزش در چشم را به وجود مي‌آورد.

كدام محصول آرايشي بدون عوارض است؟
يك فرآورده آرايشي مرغوب بايد غيرحساسيت‌زا (هيپوآلرژيك)، غيركومدوژن (يعني موجب دانه‌هاي سرسياه پوستي نشود) و غيرآكنه‌زا (يعني باعث جوش صورت نشود) باشد. به عبارت ديگر اين فرآورده‌ها بايد حداقل حساسيت‌زايي را داشته باشند؛ منافذ پوست را نبندند و موجب پيدايش جوش در چهره نشوند. استفاده از محصولات آرايشي خوشبو چندان توصيه نمي‌شود چون اغلب مواد آرايشي تقلبي در زيرزمين‌ها و با مواداوليه بسيار نامرغوب توليد مي‌شوند. گاه بوي اين مواداوليه آن‌قدر نامطبوع است كه سازندگان مجبور مي‌شوند براي پوشاندن و مخفي كردن آن از عطرها و مواد بودار مختلف در فرآورده‌هاي آرايشي استفاده كنند تا خوشايند مصرف‌كننده شود.

در رنگ بندي يا تعيين انواع پوست، كدام رنگ از پوست حساس‌تر هستند؟
انواع پوست‌ها در گروه‌بندي به شش دسته تقسيم بندي مي‌شوند اما به طور كلي سه گروه از پوست‌ها بيشتر در معرض آسيب هستند.پوست‌هاي روشن در معرض نور مستقيم خورشيد دچار كك و مك مي‌شوند و بيشتر از خود واكنش پوستي يا التهابي نشان مي‌دهند.زناني كه پوست‌هاي تيره دارند اگر در نواحي از پوست شان در اثر مواد آرايشي لك ايجاد شود ديرتر به درمان پاسخ مي‌دهند.

لوازم آرایش تقلبـی را چگونه بشناسيـم؟
محصولات قانوني كه ليبل وزارت بهداشت را دارند، ميزان سرب موجود در آن‌ها كمتر از ميزان مجاز است و به هيچ‌وجه خطرناك نيستند. البته اين قضيه در مورد آرسنيك هم مصداق دارد كه ميزانش نبايد بيشتر از 10PPM باشد ولي به‌طور كلي سرب به هيچ‌وجه خاصيت ايجاد سرطان پوست را ندارد و فقط به‌دليل اين‌كه ممكن است در محصولاتي مثل رژ لب كه خورده و جذب دستگاه گوارش مي‌شوند، ايجاد مسموميت كند. با اين اوصاف و با توجه به مصرف فراگير لوازم آرايشي در ايران، متخصصان داخلي عقيده دارند، آنچه در مصرف لوازم آرايشي اهميت بيشتر دارد، استفاده از محصولات استانداردي است كه مجوز وزارت بهداشت را دارند، با اين استدلال استفاده از مارك‌هاي معروف همچنان بهتر از استفاده از مارك‌هاي بي‌نام و نشان است.

بهترين روش براي پاك كردن آرايش از روي پوست صورت چيست؟
استفاده از محلول‌هاي شست‌وشوي آرايش بايد مطابق با نوع پوست صورت خريداري شود.بهتر است براي پوست‌هاي خشك از لوسيون شست‌وشو دهنده،صابون مخصوص يا ژل شست‌وشو استفاده شود همچنين محلول‌ها و تونيك‌هاي شست‌وشو يا صابون‌هاي گليسيرينه يا كرم دار آسيب كمتري به پوست وارد مي‌كنند از اين رو بهترين گزينه براي پاك كردن آرايش صورت هستند.

برخي زنان براي پاك كردن آرايش صورت از دستمال يا پنبه استفاده مي‌كنند كه اين روش به دليل ايجاد اصطكاك ميان پوست صورت و پنبه يا دستمال پوست را ضخيم و در دراز مدت چين و چروك ايجاد مي‌كند.اگر استفاده از لوازم آرايش درست و در حد اعتدال باشد پيري زودرس ايجاد نخواهد شد همچنين زنان مي‌توانند از كرم‌هاي ضد آفتاب رنگي به جاي كرم پودر استفاده كنند.

لوازم آرايش ضد‌آب بخريم؟

سايه‌هاي كم‌رنگ، پودري و مات كمتر حساسيت‌زا هستند. به‌طور كلي استفاده از محصولات آرايشي محلول در آب كمتر از مواد آرايشي غيرقابل شست‌وشو ايجاد حساسيت و آسيب پوستي مي‌كنند، زيرا براي پاك كردن خط چشم‌ها و ريمل‌هاي واترپروف (غيرقابل شست‌وشو با آب) نياز به حلال‌هايي است كه به‌خودي خود مي‌توانند موجب حساسيت و آسيب به پوست شوند. به ياد داشته باشيد، ساير مواد حساسيت‌زا و آزاردهنده نيز مي‌توانند از طريق انگشتان با ناحيه اطراف چشم تماس پيدا كنند.